Kajakarstwo to wyjątkowo przyjemny sposób spędzania wolnego czasu w kontakcie z naturą. Spływy kajakowe rzeką taką jak Wkra są też bezpieczne, pod warunkiem, że będziemy postępować rozsądnie i przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Przygotowanie do bezpiecznego spływu
Aby spływ kajakowy był bezpieczny jeszcze przed wyruszeniem w trasę trzeba zadbać o parę rzeczy.
Wybierz odpowiednią trasę
Wybierając trasę spływu dostosuj ją do umiejętności swoich i osób, z którymi płyniesz – rodziny, przyjaciół, znajomych. Weź tu pod uwagę tych najmniej doświadczonych uczestników spływu.
Aby dobrze wybrać trasę spływu zdobądź informacje na temat rzeki, którą zamierzasz przepłynąć. Jaki jest stopień trudności poszczególnych odcinków? Czy są tam młyny, jazy, progi wodne i inne przeszkody w nurcie rzeki, których pokonanie wymaga doświadczenia?
Trasę należy też tak zaplanować, by ukończyć ją przed zapadnięciem zmroku. Pływanie w ciemnościach jest niebezpieczne. Udzielenie pomocy w takich warunkach jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe.
Przed spływem dobrze jest zaopatrzyć się w przewodnik lub mapę. Zachęcamy też do bezpośredniego kontaktu z naszą wypożyczalnią kajaków Kaja-Sobieski nad Wkrą. Doradzimy, która trasa będzie najlepsza dla Ciebie. Krótsza i łatwiejsza dla początkujących? Nieco dłuższa dla rodzin z dziećmi? A może bardziej wymagająca, z utrudnieniami, dla doświadczonych kajakarzy?
Sprawdź pogodę
Przed wypłynięciem zawsze sprawdzaj prognozę pogody na najbliższe godziny i dostosuj swój ubiór do warunków atmosferycznych. Nigdy nie wypływaj podczas silnego wiatru, ulewnego deszczu czy burzy. Podczas spływu na bieżąco obserwuj zmiany pogody. Jeśli zauważysz, że nadciągają deszczowe, lub burzowe chmury przerwij spływ.
Spakuj niezbędne rzeczy
Ilość miejsca w kajaku jest ograniczona, ale nawet na krótką wycieczkę powinniśmy zabrać kilka niezbędnych rzeczy, które zapewnią nam bezpieczeństwo. Wśród nich są:
- odpowiednia ilość napojów – na spływ kilkugodzinny przynajmniej 1,5 l na osobę,
- suchy prowiant – kanapki, owoce, batony wysokoenergetyczne lub inne ulubione przekąski,
- apteczka pierwszej pomocy,
- okulary przeciwsłoneczne i krem z filtrem UV (zwłaszcza w gorące, słoneczne dni),
- zapasowy komplet suchej odzieży,
- zabezpieczony przed zamoknięciem telefon komórkowy z naładowaną baterią,
- numer telefonu do organizatora spływu / właściciela wypożyczalni.
Zobacz też: Co zabrać na jednodniowy spływ kajakowy Wkrą?
Zawsze pływaj w kamizelce
Nawet jeśli dobrze pływasz, zakładaj na spływ kajakowy kamizelkę asekuracyjną. Powinna być prawidłowo zapięta i ściśle przylegać do ciała. Nie wykorzystuj jej jako miękkiego oparcia na twarde siedzisko w kajaku. Kamizelki asekuracyjne obowiązkowo powinny nosić dzieci i osoby, które niepewnie czują się na wodzie. W razie nagłego ochłodzenia, deszczu czy wiatru kamizelka asekuracyjna będzie stanowić też dodatkową warstwę chroniącą przed zimnem.
W naszej wypożyczalni kajaków Kaja-Sobieski nad Wkrą udostępniamy bezpieczne atestowane kapoki dla dorosłych oraz kamizelki dla dzieci.
Dobór osad
Uczestnicy spływu kajakowego często prezentują różny stopień umiejętności, jeśli chodzi o pływanie kajakiem. Dlatego przed spływem ważne jest, aby odpowiednio dobrać osady – czyli załogi kajaków.
Oto podstawowe zasady, których należy się trzymać w dwuosobowych kajakach:
- osoby nie posiadające żadnego doświadczenia kajakowego nie powinny płynąć w jednym kajaku,
- osoby początkujące i mniej doświadczone powinny pływać z osobą o większym doświadczeniu,
- osoby, które nie potrafią pływać wpław lub pływają słabo powinny siedzieć w kajaku z osobą dobrze czującą się w wodzie,
- cięższa osoba powinna siedzieć z tyłu, aby dziób kajaka uniósł się nieznacznie do góry,
- dzieci poniżej 15 roku życia powinny płynąć z osobą dorosłą umiejącą pływać.
Jeśli płyniemy kajakami jednoosobowymi osoby mniej doświadczone powinny pływać w szyku między osobami z większym doświadczeniem.
Osoby początkujące lub mało doświadczone powinny przed wypłynięciem przejść krótkie szkolenie. Przećwiczyć wsiadanie i wysiadanie z kajaków, sposób wiosłowania do przodu i do tyłu, sterowanie kajakiem, a także poznać sposoby omijania przeszkód i zachowanie się w sytuacjach awaryjnych, np. po wywróceniu się kajaka.
Nie pij alkoholu
W żadnym wypadku nie wypływaj kajakiem będąc pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Jest to nieodpowiedzialne i może zakończyć się tragedią. Na spływie kajakowym często zdarza się, że trzeba reagować błyskawicznie i szybko podejmować decyzje, a alkohol wydłuża czas reakcji. Wyzwala też skłonność do ryzykownych zachowań i brawurę, co na wodzie jest szczególnie niebezpieczne. W upalne dni picie alkoholu dodatkowo naraża organizm na odwodnienie. W dni chłodniejsze na pewno nas nie rozgrzeje, a tylko możemy nadmiernie się wychłodzić.
Bezpiecznie w kajaku
Podczas spływu kajakowego szczególną ostrożność należy zachować podczas wsiadania i wysiadania z kajaka. Wtedy zdarza się najwięcej wywrotek. Podczas wsiadania do kajaka ustaw go równolegle do brzegu, dziobem w górę rzeki. Dobrze jest wybrać miejsce, gdzie woda jest w miarę płytka. Podczas wysiadania również ustaw go pod prąd. Jest to łatwiejsze i bezpieczniejsze.
W płynącym kajaku:
- nie próbuj kucać ani wstawać – środek ciężkości ciała musi być zlokalizowany bardzo nisko nad wodą,
- nie siadaj na burtach, dziobie i rufie, siedź tylko w kokpicie,
- nie skacz z kajaka do wody,
- nie kołysz kajakiem na boki i nie wykonuj innych gwałtownych ruchów,
- nie odpychaj wiosłami innych kajaków – grozi to wywrotką lub zniszczeniem kajaków,
- nie napływaj na kajaki innych uczestników spływu,
- nie wypuszczaj wiosła z ręki.
Jeśli musisz wyjść z kajaka do wody rób to zawsze w butach. Na dnie rzeki mogą leżeć ostre kamienie lub gałęzie.
Bezpieczeństwo podczas spływu
Szyk płynięcia
Wsiadając do kajaków powinniśmy ustalić szyk płynięcia, czyli kolejność, w jakiej poszczególne osady schodzą na wodę i pokonują wybrany odcinek.
Starajmy się, aby w pierwszej i ostatniej załodze płynęli doświadczeni kajakarze, którzy znają rzekę. Wszystkie pozostałe osady znajdują się między kajakiem prowadzącego a zamykającego. Osada prowadząca reguluje tempo, pokazuje innym osadom drogę płynięcia, informuje o przeszkodach, asekuruje miejsca trudne lub niebezpieczne. Nie można jej wyprzedzać. Za nią powinna płynąć osada z najmniejszym doświadczeniem wodniackim. Ostatnia załoga zamyka szyk i pilnuje, aby nikt nie został w tyle lub się nie zgubił. Ona też zazwyczaj wiezie apteczkę.
Odległości między kolejnymi kajakami powinny być dostosowane do charakteru danego odcinka rzeki i do umiejętności załóg. Najlepiej zachować odstęp ok. 10-20 m, tak, żeby zawsze mieć w zasięgu wzroku załogę przed i za nami.
Obserwuj powierzchnię wody
Płynąc po rzece obserwuj powierzchnię wody przed kajakiem. Zwracaj uwagę na wiry w nurcie i wszelkie zmarszczenia powierzchni. Świadczą one o różnych podwodnych przeszkodach, jak kamień, pień, mielizna, które mogą grozić wywróceniem kajaka. W odpowiedniej chwili trzeba je ominąć.
Przeszkody i niebezpieczne miejsca
Na naszej trasie mogą pojawić się przeszkody nad wodą – niskie kładki, zwieszające się gałęzie, czy zwalone drzewa, tzw. zwałki. Przepływaj pod nimi powoli, pochylając się do przodu, a wiosła trzymaj przy kajaku, wzdłuż jego kadłuba. Można pomóc sobie rękami odpychając się od drzew, gałęzi lub brzegów rzeki. Pod niskimi kładkami staraj się przepłynąć w miejscu, gdzie jest największa odległość między powierzchnią wody a spodem kładki.
Nigdy nie przepływaj kajakiem przez miejsca niebezpieczne – w połowie zatopione kłody, widoczne wiry, śluzy, jazy, stopnie i betonowe progi wodne idące w poprzek rzeki. W takich przypadkach wysiądź na brzeg i przenieś lądem kajak na drugą stronę przeszkody.
Gdy przydarzy się wywrotka
Nawet najbardziej doświadczonemu kajakarzowi może przytrafić się wywrotka. Pamiętajmy wówczas o głównej zasadzie bezpieczeństwa – najpierw sprawdzamy, czy nikt nie potrzebuje pomocy i ratujemy człowieka. Potem spokojnie, bez paniki staramy się doholować kajak do brzegu trzymając go za dziób lub rufę. Nie próbujemy odwrócić kajaka na środku rzeki. W momencie wywrotki w kajaku znajdzie się dużo powietrza, które jest wpychane przez wodę do wnętrza kajaka. To pomaga utrzymać kajak na powierzchni i łatwiej zaciągnąć go brzeg. Dopiero tam odwracamy go i wylewany z niego wodę.
Jeśli masz dodatkowe pytania, zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z naszą wypożyczalnią Kaja-Sobieski nad Wkrą.